Održan okrugli sto „Vojno školstvo i kadrovska selekcija u srpskoj i jugoslovenskoj vojsci (1850–1992)“

U okviru naučnoistraživačkog projekta „Vojno školstvo i kadrovska selekcija u srpskoj i jugoslovenskoj vojsci 1850–1992“, Institut za strategijska istraživanja organizovao je okrugli sto posvećen analizi istorijskog razvoja vojnog obrazovanja i mehanizama kadrovske selekcije u različitim istorijskim periodima. Skup je održan 25. aprila 2025. godine u prostorijama Instituta.

Okrugli sto okupio je istraživače iz Instituta, kao i predstavnike akademskih i obrazovnih institucija iz Srbije, uključujući Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu, Institut za savremenu istoriju i Katedru za društvene nauke Vojne akademije. Njihovo aktivno učešće doprinelo je interdisciplinarnom pristupu analizi tematike, omogućivši sveobuhvatnije sagledavanje procesa obrazovanja i selekcije kadrova u vojnim strukturama.

Cilj skupa bio je da se ukaže na značaj sistema vojnog školstva kao temeljnog faktora u izgradnji kadrovskog potencijala oružanih snaga, kao i na važnost utvrđivanja jasnih i doslednih kriterijuma za izbor kandidata za školovanje, selekciju tokom školovanja i kadrovsko postavljanje nakon završetka obrazovanja. Poseban akcenat stavljen je na analizu istorijskih primera radi identifikovanja eventualnih propusta i slabosti u procesima školovanja i selekcije, sa ciljem formulisanja predloga za unapređenje ovih procesa u savremenom kontekstu.
U okviru tri tematska panela izloženo je ukupno jedanaest referata koji su obradili teme vojnog školstva i kadrovske selekcije u vojsci Kraljevine Srbije, Kraljevine Jugoslavije i Jugoslovenske narodne armije, obuhvatajući period od 1850. do 1992. godine. Učesnici su kroz svoja izlaganja ukazali na ključne izazove, postignuća i nedostatke u procesima obrazovanja i selekcije vojnog kadra u različitim fazama nacionalne istorije.

U prvom panelu dr Nenad Ž. Petrović iz Instituta za strategijska istraživanja predstavio je rad na temu „Polaganje oficirskih ispita u Srpskoj vojsci“, zatim je pukovnik vanredni profesor dr Dalibor Denda izložio rad na temu „Viša škola Vojne akademije Kraljevine Srbije 1884–1914“. Nakon toga, prof. dr Aleksandar Životić sa Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu govorio je o „Đeneralštabnoj pripremi (1903–1914): planovi i programi“, dok je prvi panel zatvorio potporučnik Stefan Šipka iz Instituta za strategijska istraživanja, izlaganjem na temu „Putevi modernizacije: uporedna studija visokog vojnog školstva u Srbiji i Bugarskoj (1879–1912)“.

Drugi panel obuhvatio je referate o školovanju oficira i podoficira u periodu između dva svetska rata. Pukovnik vanredni profesor dr Slobodan Đukić sa Vojne akademije predstavio je rad na temu „Školovanje oficira u Kraljevini SHS/Jugoslaviji“, a dr Miloš Žikić iz Instituta za savremenu istoriju govorio je o „Slušaocima Više škole Vojne akademije 1920–1925“. Pukovnik docent dr Miljan Milkić izložio je temu „Školovanje i usavršavanje podoficira u vojsci Kraljevine Jugoslavije“.

Treći panel bio je posvećen obrazovanju i kadrovskoj selekciji u Jugoslovenskoj narodnoj armiji nakon Drugog svetskog rata. Dr Tatjana Milošević iz Instituta za strategijska istraživanja predstavila je rad na temu „Nastanak i razvoj prvih oficirskih škola u JA/JNA 1945–1950“, dok je kapetan prve klase Dušan Stanić, asistent sa Vojne akademije, govorio o „Vojnom školovanju u jugoslovenskoj armiji iz ugla vojne štampe (1945–1950)“. Potporučnik Miloš Čorbić, asistent sa Instituta za strategijska istraživanja, izlagao je na temu „Školovanje podoficira roda pešadije u JA/JNA 1945–1963: motivi i organizacija“, dok je skup završen izlaganjem dr Bojana Dimitrijevića iz Instituta za savremenu istoriju na temu „Školovanje pripadnika JNA u okviru programa američke vojne pomoći 1951–1958“.

Institut za strategijska istraživanja nastavlja sa realizacijom aktivnosti u okviru ovog naučnoistraživačkog projekta, sa ciljem da doprinese boljem razumevanju značaja vojnog obrazovanja i kadrovske politike za ukupnu efikasnost i stabilnost oružanih snaga.